کد آزمایش
685
مورد استفاده
جهت تشخیص وجود عفونت حاد و مزمن، التهاب، اختلالات خود ایمنی، تومور و تخریب یا انفارکتوس بافت و دیسکرازی پلاسماسل، ارزیابی پیشرفت بیماری یا پایش تأثیر درمان، بررسی فرد از نظر آرتریت روماتوئید و سایر بیماریهای رماتیسمی.
نام روش اندازه گیری
Sedimentation
نام های مشابه
Sedimentation Rate, Westergren,Westergren Sed Rate, Sedimentation Rate, Erythrocyte سرعت رسوب گلبول
نوع نمونه
خون کامل حاوی ضد انعقاد سیترات سدیم یا EDTA
حجم نمونه
2 ml حاوی 1.6 ml خون کامل به همراه 0.4 ml ضد انعقاد سیترات سدیم ( نسبت 4 به 1)
نگهداری نمونه
ü از فریز کردن نمونه اجتناب نمایید. ü پایداری نمونه در دمای اتاق 4 ساعت و در دمای یخچال 24 ساعت می باشد.
حمل و نقل نمونه
زنجيره سرد
نیازهای همراه نمونه
مشخصات کامل بیمار
راهنمای جمع آوری نمونه
از بیماری نمونه خون وریدی گرفته و در لوله های با درپوش بنفش بریزید. نمونه را به طور مناسب در لوله پر نمایید. بالافاصله خون گرفته شده را به آرامی با سر و ته کردن لوله محتوی نمونه مخلوط کنید ( حداقل 4 مرتبه). از سانتریفیوژ کردن نمونه خوداری نمایید. پلاسما باید شفاف و عاری از همولیز، لیپمیک و فیبرین باشد. محل خونگیری را از نظر خونریزی بررسی نمایید. در صورت نیاز محل را بانداژ نمایید. مصرف هرگونه داروی مؤثر بر نتایج آزمایش را روی برگه بیمار ثبت نمایید. در صورت نمونه گیری در خارج از آزمایشگاه، نمونه را بالافاصله به آزمایشگاه منتقل کنید.
اطلاعات لازم از بیمار
نام و نام خانوادگی سن و جنس بیمار
معیار رد نمونه
نمونه خون همولیزه یا لخته شده. نمونه فریز شده . استفاده از ضد انعقاد نامناسب. نمونه حاوی ضد انعقاد EDTA که بیش از 4 ساعت در دمای اتاق بماند. نمونه حاوی ضد انعقاد EDTA که بیش از 12 ساعت در دمای یخچال بماند. نسبت نامناسب ضد انعقاد با خون.
آمادگی لازم قبل از نمونه گیری
نیاز به ناشتایی یا آمادگی خاصی نمی باشد. در صورت امکان داروهای مؤثر بر نتایج آزمایش را قطع نمایید.
اطلاعات بالینی
اطلاعات تکمیلی: این آزمایش به وسیلۀ بررسی رسوب گلبولهای قرمز، درجه التهاب موجود در بدن را نشان میدهد. وجود پروتئینهای خاصی به اسم پروتئینهای فاز حاد و ایمونوگلوبولینها در خون که در شرایط التهاب افزایش مییابند باعث میشوند تا گلبولهای قرمز با سرعت بیشتری رسوب کنند. سرعت رسوب گلبولها در بیماریهای خود ایمنی نیز افزایش مییابد. آزمایش ESR آزمایش ارزان، آسان، غیر اختصاصی و سریع است که کمک زیادی در تشخیص عفونتها و التهاب به پزشک مینماید. به این علت این آزمایش را غیر اختصاصی مینامیم چون با افزایش بیشتر سرعت رسوب گلبولها پزشک نمیتواند به طور دقیق تشخیص دهد که التهاب در کجای بدن واقع شده و دلیل اصلی آن چیست و نیاز به بررسیهای بیشتری دارد. به همین علت این آزمایش به تنهایی درخواست نمیشود. افرادی که تعداد گلبولهای قرمزشان پایینتر از حد طبیعی میباشد نیز نتیجۀ آزمایش ESR در آنها افزایش مییابد. تغییر شکل در گلبولهای قرمز (گلبولهای داسی شکل) نیز میتواند باعث کاهش ESR شود.
تفسیر
تفسیر: ESR یک اندازهگیری غیراختصاصی التهاب است که برای ردیابی و ارزیابی عفونت و بیماری التهابی مبتنی بر ایمنی به خصوص نوع روماتیسمی به کار برده میشود. از ESR به طور شایع برای پیگیری بیماران روماتولوژی استفاده میشود. این تست یک نوع اندازهگیری پاسخ التهابی مرحله حاد است. ESR در مواقعی که سطح پلاسمایی پروتئینهای مرحله حاد با اندازة مولکولی بزرگ افزایش یافتهاند و همچنین در آنمی تسریع پیدا میکند. بنابراین ممکن است در بیماری التهابی، هم بیانگر هیپرپروتئینمی و هم آنمی باشد. عواملی که میتوانند منجر به افزایش ESR شوند عبارتند از افزایش پروتئینهای پلاسما در عفونت، التهاب و بدخیمیها که موجب تجمع گلبولهای قرمز میشوند؛ حاملگی؛ کم خونی (هماتوکریت کاهش یافته)؛ چاقی؛ جنس مؤنث (افزایش مختصر)؛ سن بالا؛ ماکروسیتوز و نارسایی مزمن کلیوی. عواملی که میتوانند منجر به کاهش ESR شوند عبارتند از درمان دارویی از جمله استروئیدها؛ میکروسیتوز؛ اسفروسیتوز، بیماری سلول داسی؛ پلیسایتمی؛ بیماری هموگلوبین C، هیپوفیبرینوژنمی؛ هیپوگاماگلوبولینمی و دیسپروتئینمی.
احتیاط ها
بالا رفتن فیبرینوژن، گلوبولینهای آلفا و بتا (واکنش دهندههای مرحله حاد) و ایمونوگلوبولینها سرعت رسوب گلبولهای قرمز را افزایش میدهد. در صورت ماندن نمونه بیش از 4 ساعت در دمای اتاق، نتایج به طور کاذب کاهش می یابد. بارداری ( سه ماه دوم و سوم) و خونریزی ماهیانه موجب افزایش سطح ESR می گردد. لوله سدیمان باید کاملاً عمودی باشد. هر اندازه کجی لوله می تواند موجب اختلال در نتایج گردد. برخی کم خونی ها موجب افزایش کاذب ESR می گردند. نوموگرامهای تصحیحی برای تغییرات شمارش RBC وجود دارد. داروهایی که ممکن است ESR را افزایش دهند عبارتند از دکستران، متیلدوپا، ضد بارداری های خوراکی(OCP)، پنیسیلامین، پروکائین آمید، تئوفیلین و ویتامین A. گلوکز، فلوئورید و اگزالات موجب کاهش ESR می گردند. داروهایی که ممکن است موجب کاهش ESR شوند عبارتند از آسپرین، کورتیزون و کینین.
روز و زمان انجام آزمایش
همه روزه
مدت زمان انجام آزمایش
حداکثر 1 ساعت
حداکثر زمان انجام وجوابدهی آزمایش
حداکثر 2 ساعت
مدت زمان نگهداری نمونه پس از انجام آزمایش
7 روز در دمای یخچال