کد آزمایش
307

مورد استفاده
• توتال تستوسترون در مقابل تستوسترون آزاد: برای اکثر اهداف بالینی، اندازه‏گیری تستوسترون توتال تمام اطلاعات تشخیصی ضروری را تأمین می‏کند. اندازه‏گیری تستوسترون آزاد ندرتاً مورد پیدا می‏کند ولی ممکن است در بیماران چاقی که گاهی غلظت SHBG آنها پایین است و تستوسترون توتال پایین خوانده می‏شود، مفید باشد. ● سندرم تخمدان پلی‏کیستیک : (PCOS) بیماران مبتلا به این سندرم عدم تخمک‏گذاری همراه با هیرسوتیسم، آکنه و ریزش موی الگوی مردانه دارند. در اکثر بیماران تستوسترون سرم بالاست.● هیرسوتیسم زنان ● هیپوگنادیسم مردان ● سندرم عدم حساسیت به آندروژن● سندروم داون و سندرم کلاین فلتر: تستوسترون می‏تواند در حداقل محدوده طبیعی یا پایین‏تر از آن باشد. در مواقعی که حتی تقریباً تستوسترون طبیعی است سطوح LH افزایش یافته است.• در برداشت دو بیضه (ارکیدکتومی) و سیروز کبدی سطح تستوسترون کاهش می یابد.• در سندروم Stein-Leventhal سطح تستوسترون بطور خفیف افزایش می یابد. ● سوء استفاده از استروئید آنابولیک در ورزشکارانی که هورمون¬های آندروژنیک مصرف می‏نمایند منجر به سرکوب تولید هورمون¬های آندوژن می‏شود
نام روش اندازه گیری
روش مرجع: رادیو ایمونو اسی ((RIA روش ارجح: RIA سایر روشها: ELISA، فلوئورومتری، کمی لومینوسانس، کروم
نام های مشابه
تستوسترون توتال و آزاد سرم، Total Testosterone، Free Testosterone، Total and Free Testosterone

نوع نمونه
سرم، پلاسما
حجم نمونه
ml 2
نگهداری نمونه
نمونه خون وریدی گرفته شده باید در ویالهای های با درپوش قرمز جمع آوری گردد. پس از جدا سازی سرم، نمونه به مدت 14 روز در 4o C و دو ماه در -20 o C پایدار است.
حمل و نقل نمونه
زنجیره سرد
نیازهای همراه نمونه
سن و جنس بیمار و سابقه بیماری آن را یادداشت کنید.
راهنمای جمع آوری نمونه
1. با رعایت اصول نمونه گیری از بیمار، نمونه خون وریدی گرفته و آن را در لوله یا ویالهای های با درپوش قرمز جمع آوری کنید. 2. پس از نمونه گیری، محل خونگیری را از لحاظ خونریزی یا هماتوم بررسی نمایید. 3. در صورت استعمال داروهای استروئیدی، تیروتیدی، ACTH و گونادوتروپین ها 8 ساعت قبل از انجام آزمایش، در برگه آزمایش یادداشت نمایید. 4. دانستن سن و جنس بیمار حائز اهمیت است. آن را در برگه آزمایش یادداشت نمایید. 5. در روش اندازه گیری با RIA، جهت نمونه گیری از ضد انعقاد EDTA استفاده ننمایید. 6. از جمع آوری نمونه سرم لیز، ایکتریک و یا لیپمیک اجتناب نمایید.
اطلاعات لازم از بیمار
نام و نام خانوادگی سن و جنس بیمار
معیار رد نمونه
ü همولیز شدید نمونه. ü ذوب و فریز مکرر نمونه.
آمادگی لازم قبل از نمونه گیری
1. نیاز به ناشتایی نمی باشد. 2. سطح تستوسترون در ساعات اولیه صبح به حداکثر می رسد، از این رو نمونه خون را باید به هنگام صبح گرفت. 3. در صورت کاوش با RIA بیمار نباید اخیراً در معرض ایزوتوپ رادیواکتیو قرار گرفته باشد

اطلاعات بالینی
تستوسترون که توسط سلول¬های لیدیگ بیضه ترشح شده، می‏تواند به یک آندروژن قوی‏تر به نام دی‏هیدروتستوسترون (DHT) و یا یک هورمون استروژنیک به نام استرادیول (E2) تبدیل شود. تبدیل شدن به DHT در بافت‏های حاوی آنزیم 5– آلفاردوکتاز مثل پوست و پروستات اتفاق می‏افتد در حالی که تبدیل شدن به E2 در بافت‏های حاوی آنزیم آروماتاز یعنی بافت چربی و پستان صورت می‏گیرد. ترشح تستوسترون عمدتاً وابسته به تحریک سلول¬های لیدیگ بیضه توسط LH هیپوفیز است که ترشح خود LH هم وابسته به تحریک سلول¬های گنادوتروفیک هیپوفیز توسط هورمون آزادکننده گنادوتروپین (GnRH) از هیپوتالاموس می¬باشد. افزایش سطح سرمی تستوسترون سبب سرکوب سطوح سرمی LH می‏شود در حالیکه کاهش تستوسترون سرم منجر به افزایش واضح LH سرم خواهد ‏شد. تستوسترون دارای تغییرات در طی روز است به این صورت که سطوح پیک سرم 8-4 صبح و سطوح حداقل آن در 8- 4 شب است. در گردش خون حدود 65% از تستوسترون متصل به گلوبولین اتصالی هورمون جنسی (SHBG)، حدود 32-30% متصل به آلبومین و حدود 4-1% به صورت آزاد است.
تفسیر
• توتال تستوسترون در مقابل تستوسترون آزاد: برای اکثر اهداف بالینی، اندازه‏گیری تستوسترون توتال تمام اطلاعات تشخیصی ضروری را تأمین می‏کند. اندازه‏گیری تستوسترون آزاد ندرتاً مورد پیدا می‏کند ولی ممکن است در بیماران چاقی که گاهی غلظت SHBG آنها پایین است و تستوسترون توتال پایین خوانده می‏شود، مفید باشد.
احتیاط ها
• SHBG و دی هیدرو اپی آندروستون (DHEA) ممکن است در روش RIA در سنجش تستوسترون تداخل ایجاد کنند. • دی هیدرو تستوسترون (DHT) و دیون ممکن است در روش الایزا در سنجش تستوسترون تداخل ایجاد کنند. • ورزش و تمرینات سنگین سطح تستوسترون را افزایش می دهد. • عدم تحرک و تزریق گلوکز سطح آندروژن ها و بویژه تستوسترون را کاهش می دهد. داروهای افزایش دهنده سطح تستوسترون: کلومیفن، سایمتدین، داروهای ضدتشنج، باربیتوراتها، استروژن ها و ضد بارداریهای خوراکی یا OCP. داروهای کاهش دهنده سطح تستوسترون: آندروژن¬ها، دگزامتازون، دی‏اتیل استیل بسترول ، دیگوکسین، الکل، استروئیدها، کتوکنازول، فنوتیازین و اسپیرونولاکتون.

روز و زمان انجام آزمایش
همه روزه
مدت زمان انجام آزمایش
حداکثر 1 ساعت
حداکثر زمان انجام وجوابدهی آزمایش
حداکثر 2 ساعت
مدت زمان نگهداری نمونه پس از انجام آزمایش
30 روز در دمای 20- درجه سانتیگراد