کد آزمایش
246

مورد استفاده
زمایش‌ كه به كواد ماركر معروف است ، بخشی از برنامه غربالگری جنین در سه ماهه دوم بارداری می باشد و احتمال وجود‌تریزومی 13، 18 ‌و 21 ، نقایص لولة عصبی و پره اکلامپسی ( فشار خون بالا در دوران بارداری) در سه ماهه دوم بارداری را گزارش می‌نمایند.
نام های مشابه
تست چهارگانه سه ماه دوم بارداری، Quadruple test Alpha Feto Protein, (AFP), Inhibin A, Beta HCG, Unc

نوع نمونه
سرم
حجم نمونه
ml 1
نگهداری نمونه
1. ترجیحاً پس از جداسازی سرم آن را تا زمان آزمایش در دمای2-8oC نگاه دارید. 2. در صورتی که در طی 7 روز آزمایش انجام نشود، آن را در20oC-نگاه دارید. پایداری نمونه در این دما 90 روز است.
راهنمای جمع آوری نمونه
5. پس از انجام آمینوسنتز نمونه گیری جایز نیست. زیرا بر نتایج آزمایش تأثیر می گذارد. 6. ترجیحاً پس از خونگیری، نمونه خون وریدی به لوله با درب قرمز انتقال یابد.سپس سریعاً سانتریفیوژ نموده و سرم را جدا نمایید. 7. سرم جدا شده باید شفاف و عاری از فیبرین ، همولیز و یا لیپمیک باشد. 8. پس از خونگیری محل نمونه برداری را از لحاظ خونریزی یا هماتوم بررسی نمایید. 9. نمونه گیر می بایست اطلاعاتی از وضعیت بالینی زن باردار از وی پرسیده و در صورت لزوم در برگه آزمایش یادداشت نماید. از جمله این اطلاعات می توان به سن مادر، وزن مادر، سابقه مصرف سیگار، سابقه دیابت، فشار خون بالا، سقط جنین، بیماریهای عفونی، بارداریهای چند قلو و ... اشاره نمود
معیار رد نمونه
1. نمونه ای که به طور مکرر ذوب و فریز گردد. 2. سرم های با همولیز و لیپمیک شدید. 3. نمونه خارج از محدوده زمانی 14 تا 22 هفتگی.
آمادگی لازم قبل از نمونه گیری
1. با رعایت اصول نمونه گیری از بیمار نمونه خون وریدی گرفته شود. 2. نیاز به ناشتایی یاآمادگی خاصی نمی باشد. براساس روشی كه آزمایشگاه استفاده می‌نماید احتمال دارد انجام سونوگرافی برای شما توصیه شود. 3. جهت ارزیابی نتایج نقص لوله عصبی (NTD) سن بارداری میبایست مابین 15 هفته و صفر روز تا 22 هفته و شش روز باشد. 4. جهت ارزیابی نتایج سندروم داون و تیروزمی 18 سن بارداری میبایست مابین 14 هفته و صفر روز تا 22 هفته و شش روز باشد.

اطلاعات بالینی
• جهت غربالگری نقص لوله عصبی (Neural Tube defect) تنها مارکر آلفا فیتو پروتئین (AFP) مورد ارزیابی قرار می گیرد. • جهت غربالگری سندروم داون، غربالگری چهارگانه (Quad marker) یعنی مارکرهایAFP، free bHCG، UE3 و Inhibin-A مورد ارزیابی قرار می گیرد. • جهت غربالگری سندروم ادوارد، غربالگری سه گانه (Triple marker) یعنی مارکرهای AFP، free bHCG و UE3 مورد ارزیابی قرار می گیرد. • در صورت مثبت بودن تستهای غربالگری، باید تستهای تشخیصی نظیرCVS در اوایل بارداری یا آمینوسنتز در اواسط بارداری انجام گیرد. • علاوه بر غربالگری چهارگانه در سه ماه دوم بارداری، غربالگری سه ماه اول بارداری (Combined test) نیز انجام می شود. این غربالگری بین هفته های 13-10 بارداری انجام میشود ولی بهترین زمان آن هفته یازدهم است و هدف از آن تعیین ریسک ابتلا به سندرم داون و تریزومی 18(سندرم ادوارد ) میباشد. در این مرحله نقص لوله های عصبی باز قابل تشخیص نیست.
تفسیر
با انجام اين آزمايش خانمها در دو گروه قرار مي گيرند: 1. گروه غربالي مثبت با ريسک بالاي ابتلا 2. گروه غربالي منفي با ريسک پايين ابتلا گروه غربال مثبت الف – غربال مثبت از نظرسندرم داون : خانمي غربال شده مثبت تلقي ميشود که ريسک ابتلا او به سندرم داون براساس سن مادر ، سطوح سرمي PAPP-A ، Free bHCG، AFP ، uE3 و inhibin-A و نيز اندازه گيري NT 1 به 270 يا بيشتر باشد، که در حدود 1 به 20 مورد از خانمهاي غربال شده در اين گروه قرار خواهند گرفت. ب- غربال مثبت از نظر نقص لوله عصبي باز: اگر سطح سرمي AFP برابر يا بيشتر از2.5 برابر سطح ميانه طبيعي (MoM 2.5) باشد ، نتيجه غربال مثبت بوده ، و در حدود يک نفر از صد خانم در اين گروه قرار خواهند گرفت. گروه غربال منفی يک نتيجه غربال منفي از نظر سندرم داون بدين معناست که ريسک ابتلا کمتر از Cut off اختصاصي ريسک ابتلا باشد و يک نتيجه غربالي منفي احتمال ابتلا به سندرم داون را شامل نمي گردد.
احتیاط ها
شامل وزن مادري ، گروه نژادي يا بومي ، بارداري در شرايط آزمايشگاهي يا IVF ، ديابت قندي وابسته به انسولين يا IDDMو مصرف سيگار ميباشد،بطوريکه: • سطوح چهارمارکرسرمي در خانمهاي سنگين وزن کاهش و در خانمهاي لاغر افزايش مي يابد. • سطوحAFP حدود 20% و Free bHCG در حدود 10% در زنان آفريقايي – کارائيبي بالاتر از زنان سفيد پوست مي باشد. • در زنانيکه از طريقIVF باردار شده اند ، سطح free bHCG در حدود 10% بالاتر و سطح UE3 در حدود 10% پائينتر از زنانيکه از روش IVF استفاده نکرده اند، ميباشد. • سطوح AFP و UE3 در زنانيکه مبتلا به ديابت وابسته به انسولين هستند ، به ترتيب در حدود 8% و 6% پائينتر ميباشد. • در زنان سيگاري سطحFree bHCG تمايل به کاهش درحدود 20% و سطح Inhibin-A تمايل به افزايش درحدود60% دارد. لذابايستي تنظيمات اختصاصي مقادير MoM براي اين فاکتورها انجام شود. سطوح مارکرهاي سرمي در بارداريهاي دوقلويي افزايش مي يابد و لذا بايستي تنظيماتي بدين منظور انجام گيرد.

روز و زمان انجام آزمایش
همه روزه
حداکثر زمان انجام وجوابدهی آزمایش
حداکثر48 ساعت
مدت زمان نگهداری نمونه پس از انجام آزمایش
30 روز در دمای 20- درجه سانتیگراد